Αναζήτηση στην κοινότητα

Εισαγωγή Πολλά από τα ψάρια που διατηρούμε στα ενυδρεία μας, προέρχονται από μαλακά τροπικά νερά και για να ζήσουν καλύτερα χρειάζονται πιο όξινο νερό από αυτό που συνήθως μας παρέχει η βρύση μας. Είναι λοιπόν αναγκαίο να μειώσουμε το ph του νερού μας. Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι που θα μπορούσε κάποιος να χρησιμοποιήσει ώστε να μειώσει το ph: i) η χρήση νερού από αντίστροφη όσμωση, ii) η παροχή διοξειδίου του άνθρακα και iii) το φιλτράρισμα του νερού με τύρφη. Στο συγκεκριμένο άρθρο θα εξετάσουμε τι είναι, τι κάνει και πως χρησιμοποιείται η τύρφη. Τι είναι η τύρφη Η τύρφη είναι φυσικό υλικό και σχηματίζεται από φυτικές ύλες που είναι σε αποσύνθεση. Αποτελείται κυρίως από βλάστηση (δέντρα, χόρτα), μύκητες καθώς και άλλους τύπους οργανικών υλικών. Τη συναντάμε σε ελώδεις περιοχές και γενικότερα σε υγροβιότοπους όπου, κάτω από κατάλληλες συνθήκες, έχουν σχηματισθεί ολόκληρα κοιτάσματα, από τα οποία η τύρφη εξορύσσεται, υφίσταται κάποια επεξεργασία (τεμαχισμός, άλεσμα, απολύμανση, κ.λπ.) και συσκευάζεται. Γενικά έχουμε δύο τύπους τύρφης, την ξανθιά και την μαύρη, τη βρίσκουμε σε κοκκώδη μορφή, σε πλάκες που χρησιμοποιούνται ως υπόστρωμα αλλά και σε μορφή χώματος. Έχει αρκετά σταθερή δομή, με αποτέλεσμα η αποσύνθεσή της να γίνεται με αργούς ρυθμούς. Προέρχεται κυρίως από τη Ρωσία, τις χώρες της Βαλτικής αλλά και από αρκετές άλλες βορειοευρωπαϊκές χώρες. Η τύρφη στη φυσική της κατάσταση είναι φτωχή σε θρεπτικά στοιχεία και έχει χαμηλό pH (3,5 - 4). Μας βοηθάει να κατεβάσουμε την τιμή του ph στο νερό του ενυδρείου μας, μειώνοντας την ανθρακική (kh) και τη γενική (gh) σκληρότητα, βοηθώντας παράλληλα να πλησιάσουμε τις συνθήκες διαβίωσης που υπάρχουν στο φυσικό περιβάλλον πολλών τροπικών ψαριών. Το άμεσα ορατό αποτέλεσμα είναι το σκούρο χρώμα του νερού (blackwater). Αυτό το κίτρινο/καφέ χρώμα που παίρνουμε από το νερό που είναι επεξεργασμένο με τύρφη δεν σημαίνει ότι το νερό είναι βρώμικο. Το χρώμα αυτό βγαίνει από τα χουμικά οξέα, που είναι σωματίδια και προέρχονται από τη αποσύνθεση των φυτικών υλών (Τανινες ). Η απελευθέρωση στο νερό των χουμικών οξέων και παράλληλα και άλλων στοιχείων όπως φουλβικά οξέα, τανίνες και ιχνοστοιχεία είναι σημαντική έχουν σημαντικές θετικές συνέπειες γιατί είναι απαραίτητα για κάποια ψάρια ενώ τα ενθαρρύνει και στην αναπαραγωγή τους με τη δημιουργία του κατάλληλου περιβάλλοντος. Τα χουμικά οξέα έχουν την δυνατότητα να δεσμεύουν κάποια βαρέα μέταλλα, μειώνοντας τη συγκέντρωσή τους στο νερό. Μειώνουν το ασβέστιο, το μαγνήσιο και τα όξινα ανθρακικά άλατα με συνέπεια τη πτώση του ph. Επίσης, έχουμε ένα είδος καταστολής των βακτηριδίων και λιγότερους παθογόνους οργανισμούς στο νερό που, στην περίπτωση των δίσκων για παράδειγμα, τα οποία είναι σχετικά ευαίσθητα ψάρια, αυτό λειτουργεί θετικά ως ασπίδα προστασίας στο ιδιαίτερο περιβάλλον που ζουν. Τα ψάρια που ζουν σε ένα τέτοιο περιβάλλον, έχουν προσαρμόσει το ανοσοποιητικό τους σύστημα με βάση το χουμικό οξύ, που στις περιοχές που ζουν υπάρχει άφθονο. Παρατηρήθηκε, ότι σε ενυδρεία με λιγοστό η καθόλου χουμικό οξύ τα ψάρια εμφανίζουν συχνότερα ασθένειες με αποτέλεσμα να θεωρούνται ευαίσθητα ψάρια, όπως για παράδειγμα οι δίσκοι, ενώ στην ουσία η κύρια αιτία των ασθενειών είναι η έλλειψη του χουμικού οξέως που κανονικά υπάρχει άφθονο στο φυσικό τους περιβάλλον. Επιπλέον, η τύρφη περιέχει θρεπτικά συστατικά που είναι ευεργετικά για τα φυτά (φουλβικό οξύ) και μπορεί να εμποδίσει την ανάπτυξη άλγης. Απαγορεύεται η χρήση κηπουρικής τύρφης η οποία είναι πιθανό να περιέχει χημικές ουσίες επικίνδυνες για τα ψάρια. Θα πρέπει επίσης να ξέρουμε ότι η χρήση τύρφης σε φυτεμένο ενυδρείο, ανάλογα με την ποσότητα, επηρεάζει από λίγο έως πολύ τον φωτισμό μας λόγω του χρώματος που παίρνει το νερό. Συνεπώς ακόμη κι αν, με βάση τα λίτρα του ενυδρείου μας, θεωρητικά διαθέτουμε επαρκή φωτισμό, είναι πιθανόν με τη χρήση τύρφης αυτός ο φωτισμός τελικά να μην είναι ικανοποιητικός, ειδικά αν διαθέτουμε και φυτά με υψηλές απαιτήσεις φωτισμού. Στη συνέχεια, είναι χρήσιμο να αναφερθούμε σε μερικές από τις ιδιότητες του χουμικού οξέος - Αντιφλεγμονώδης δράση - Αντιμυκητιακή δράση - Αντιβακτηριδιακή δράση - Δρα αρνητικά στους ιούς - Δρα θετικά στον μεταβολισμό των ψαριών που ζουν σε αυτό το περιβάλλον - Αλλάζει την δομή σε βλαβερά ένζυμα - Δρα θετικά στην βιολογία του νερού - Με ειδικές πρωτεΐνες που δημιουργεί ο δίσκος και σε συνδυασμό με το χουμικό οξύ δημιουργείται ένα προστατευτικό φιλμ στους βλεννογόνους αδένες με αποτέλεσμα να τους προστατεύει από εξωτερικούς παθογόνους οργανισμούς. - Γενικά, δυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα του ψαριού σε βαθμό που ενδεχόμενα παράσιτα που έχει το ψάρι να μην εκδηλώνονται. Είναι γνωστό ότι η άγριοι δίσκοι έχουν σχεδόν όλοι παράσιτα και παρ’ όλα αυτά ζουν και βασιλεύουν στην φύση. - Το χουμικό οξύ, λόγω της οξύτητας που έχει και σε συνδυασμό με το χαμηλό ph, δρα αρνητικά σε διάφορα έξω- παράσιτα. - Συντομεύει τη θεραπεία από δερματικές παθήσεις που προέρχονται από τραυματισμούς κ.λπ. - Σε γενικές γραμμές, δημιουργεί άριστες προϋποθέσεις για τη σωστή και απροβλημάτιστη συντήρηση των δίσκων και γενικά ψαριών που ζουν σε ανάλογα περιβάλλοντα. Πώς χρησιμοποιούμε την τύρφη Για να έχουμε αποτέλεσμα με τη χρήση της τύρφης, θα πρέπει το νερό να περνά από μέσα της και να δημιουργείται ροή. Δηλαδή, αν απλά αφήναμε την τύρφη στο ενυδρείο μας χωρίς να τη βάλουμε μέσα σ’ ένα φίλτρο, δεν θα μπορούσε να μειώσει το ph αλλά ούτε και να απελευθερώσει τα χουμικά οξέα και τις τανίνες. Την τύρφη μπορούμε να τη χρησιμοποιήσουμε με δύο τρόπους. Είτε τοποθετώντας την στο φίλτρο του ενυδρείου μας, είτε χρησιμοποιώντας το δοχείο που έχουμε για την προετοιμασία του νερού της αλλαγής. Με την πρώτη μέθοδο, βάζουμε μια ποσότητα τύρφης σε μια «κάλτσα» με μικρές τρύπες για να μη διασκορπίζεται η τύρφη στο νερό και τη τοποθετούμε πάνω-πάνω στα υλικά του φίλτρου μας . Αυτός ο τρόπος έχει το πλεονέκτημα ότι δεν χρειάζεται να αγοράσουμε επιπλέον εξοπλισμό για το φιλτράρισμα της τύρφης και ότι δεν παρουσιάζεται αμμωνία* από την τύρφη . Τα μειονεκτήματα αυτού του τρόπου είναι ότι πρέπει να βγάλουμε βιολογικό υλικό από το φίλτρο μας για να χωρέσει η τύρφη, το συχνό άνοιγμα του φίλτρου για αλλαγή της τύρφης, οι πιθανές απότομες αλλαγές στις σκληρότητες του νερού του ενυδρείου μας κάτι που φυσικά δεν είναι καλό για τα ψάρια μας και τέλος το γεγονός ότι δεν μπορούμε να ελέγξουμε που θα σταματήσει το ph. Επίσης ,είναι πολύ πιό λειτουργικό, η τύρφη στο ενυδρείο να μή μπαίνει στο βιολογικό φίλτρο αλλά σε ξεχωριστό μικρό εξωτερικό ή εσωτερικό φίλτρο (ανάλογα τις ανάγκες του ενυδρείου και τη διαθεσιμότητα εξοπλισμού) για να αλλάζεται αυτόνομα και εύκολα χωρίς να χρειάζεται να ανοίγεται το βιολογικό φίλτρο συχνά. Στη δεύτερη μέθοδο, χρειαζόμαστε επιπλέον εξοπλισμό για να μπορέσουμε να φιλτράρουμε την τύρφη και να έχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Ο εξοπλισμός που χρειαζόμαστε είναι ο εξής: α) Βαρέλι προετοιμασίας νερού. Το βαρέλι πρέπει να είναι καινούριο (να μην έχει χρησιμοποιηθεί για άλλους σκοπούς). Ιδανικά είναι αυτά που χρησιμοποιούνται για λάδι ή ελιές . Η χωρητικότητα του βαρελιού σε λίτρα πρέπει να είναι ανάλογη με το τα λίτρα της αλλαγής νερού β) Εσωτερικό φίλτρο. Ένα εσωτερικό φίλτρο που να μπορεί να γυρίσει το νερό στο βαρέλι από τρεις έως και δέκα φορές και να έχει αρκετά μεγάλο κάδο για υλικά φιλτραρίσματος ώστε να χωρέσει η τύρφη γ) Καλτσάκι με μικρές τρύπες ή γυναικείο καλσόν Η διαδικασία είναι απλή. Γεμίζουμε το βαρέλι με νερό και ρίχνουμε το απαιτούμενο αντιχλώριο. Βάζουμε στη κάλτσα μια ποσότητα τύρφης και την τοποθετούμε μέσα στον κάδο του εσωτερικού φίλτρου. Προσοχή χρειάζεται ώστε η τύρφη να μην είναι στουμπωμένη μέσα στο φίλτρο ώστε να μπορεί να περάσει άνετα το νερό. Βάζουμε το φιλτράκι μέσα στο βαρέλι και με καθημερινές μετρήσεις ελέγχουμε τις σκληρότητες του νερού και το ph. Όταν οι τιμές είναι αυτές που θέλουμε, τότε είμαστε έτοιμοι για την αλλαγή νερού. Τα μειονεκτήματα αυτού του τρόπου είναι η αγορά επιπλέον εξοπλισμού, ο όγκος ενός βαρελιού μέσα στο σπίτι μας και επίσης ότι μπορεί να δημιουργηθεί μετρήσιμη αμμωνία στο νερό του βαρελιού μας . Τα πλεονεκτήματα είναι ότι έχουμε πιο ελεγχόμενες τιμές και έτσι το νερό μπαίνει έτοιμο στο ενυδρείο με τις ίδιες ή κοντινές σκληρότητες με το νερό του ενυδρείου μας και επίσης δεν χρειάζεται να αφαιρέσουμε πολύτιμο βιολογικό υλικό από το φίλτρο του ενυδρείου. Για την δοσολογία δεν μπορούμε να δώσουμε συγκεκριμένες τιμές και αναλογίες γιατί πολλοί παράγοντες παίζουν ρόλο σε αυτό. Μερικοί είναι οι ακόλουθοι: α) Πόσο καινούρια είναι η τύρφη και η ποιότητά της β) Πόσο «δυνατό» είναι το φίλτρο που χρησιμοποιούμε γ) Πόσα λίτρα είναι το νερό που θέλουμε να επεξεργαστούμε στο βαρέλι δ) Πόσο θέλουμε να κατεβάσουμε τις σκληρότητες από τις αρχικές τιμές τους Αν θέλουμε να υπολογίσουμε περίπου την ποσότητα της τύρφης και δεν έχουμε ογκομετρικό δοχείο ακριβείας και έχουμε ζυγαριά ακριβείας οι ισοδυναμίες είναι : Για τύρφη σε κόκκους που συνήθως είναι 400gr τα 1000ml (1 λίτρο), για να βρούμε τα γραμμάρια, διαιρούμε τα ml διά 2.5 και βίισκουμε τα γραμμάρια. Κάποιες ισοδυναμίες είναι: 1 κουταλάκι του γλυκού τύρφη σε κόκκους = 5ml = 2gr 1 κουταλιά της σούπας κοφτή τύρφη σε κόκκους = 15ml = 6gr 1 μικρό φλιτζανάκι του καφέ τύρφη σε κόκκους = 90ml = 36gr 1 λίτρο τύρφη σε κοκκους = 1000ml = 400gr Ενδεικτικά, μπορούμε να ξεκινήσουμε με 20-25ml τύρφης ανά 10 λίτρα νερού και σιγά-σιγά με τις μετρήσεις μας θα μπορέσουμε να καταλάβουμε ποια είναι η ποσότητα που χρειαζόμαστε . Πάντως, πριν ξεκινήσουμε με οποιοδήποτε τρόπο για να ρίξουμε το ph στο ενυδρείο, καλό θα είναι να ελέγξουμε αν το χαλίκι ή οι πέτρες που έχουμε στο ενυδρείο μας είναι ασβεστολιθικές, γιατί στην περίπτωση που ισχύει κάτι τέτοιο το ph θα τείνει να επανέρχεται σε υψηλές τιμές παρ’ όλες τις προσπάθειές μας. Η διάρκεια της δραστικότητας της τύρφης είναι συνήθως 15-20 μέρες * Έχει παρατηρηθεί, ότι σε μετρήσεις στο νερού του βαρελιού μερικές φορές ανιχνεύεται ποσότητα αμμωνίας η οποία βγαίνει από την τύρφη, όταν αυτή είναι φρέσκια. Επειδή όμως το νερό είναι επεξεργασμένο και έχει χαμηλό ph είναι ακίνδυνο για τα ψάρια μας στο ενυδρείο. Όταν θα γίνει η αλλαγή, το επεξεργασμένο νερό θα διαλυθεί στο νερό του ενυδρείου μας οπότε η ποσότητα αμμωνίας θα είναι πολύ μικρή και θα καταναλωθεί πολύ γρήγορα από τα βακτήρια του φίλτρου χωρίς να προλάβει να προκαλέσει κάποιο πρόβλημα στα ψάρια μας. Αν θέλουμε να είμαστε ακόμα πιο σίγουροι, μπορούμε να αφήσουμε την τύρφη στο βαρέλι με λίγο νερό για μία μέρα, μετά να πετάξουμε το νερό αυτό και να βάλουμε νέο για να το επεξεργαστούμε κανονικά. Έτσι, η τύρφη θα ξεπλυθεί και δεν θα βγάλει αμμωνία στο νερό. Κάτι τέτοιο δεν αναμένεται να μειώσει τις ιδιότητές της. Κώστας Δαμάσκος (Rastafarian)

Επειδή το μονομαχοενυδρείο μου είναι σε διαδικασία στρωσίματος και τις τελευταίες μέρες μετράω αμμωνία 0,5 κάνω κάθε μέρα αλλαγές νερού και το παρακολουθώ. Μέχρι τώρα η προετοιμασία για την αλλαγή νερού ήταν ως εξής: 1. Έβαζα σε ένα δοχείο νερό από τη βρύση 2. Πρόσθετα αντιχλώριο (π.χ. sera aquatan) 3. Το άφηνα για τουλάχιστον μία ώρα σκεπασμένο με ένα καπάκι με εγκοπές για αερισμό 4. Το έριχνα στο ενυδρείο λίγο λίγο με ένα ποτήρι 5. Έριχνα βακτήρια στο νερό Διάβασα όμως ότι πρέπει να προσέχω εκτός από την θερμοκρασία και το ph, πράγμα που δεν έκανα ποτέ! Μόλις χτες δοκίμασα για πρώτη φορά να κάνω έλεγχο στη θερμοκρασία και το ph προτού το βάλω και είδα ότι στο ενυδρείο το ph ήταν γύρω στο 7 ενώ στο δοχείο γύρω στο 8, μπορεί και περισσότερο. Γνωρίζω ότι υπάρχουν σκευάσματα που ρίχνουν το ph αλλά καλύτερος τρόπος είναι η χρήση τύρφης, την οποία έχω κιόλας. Πώς όμως γίνεται η προετοιμασία του νερού με τύρφη; α. την ρίχνω χύμα στο δοχείο με το νερό; β. την βάζω σε ένα φίλτρο μέσα στο δοχείο με το νερό; γ. ρίχνω το νερό στο ενυδρείο και βάζω τύρφη στο φίλτρο του; δ. ή κάτι άλλο;